Nhu cầu đời sống ngày càng cao cũng dẫn đến sự gia tăng trong khối lượng rác thải sinh hoạt hàng ngày. Việc xử lý khối lượng rác này làm sao để thật sự hiệu quả và không lãng phí có lẽ đang là điều được nhiều người quan tâm. Bởi, đây không chỉ là vấn đề về cá nhân, về gia đình và còn là ý thức bảo vệ môi trường, cải thiện thói quen sống.
Cùng Omega Juicers Việt Nam tìm hiểu phương pháp ủ rác sinh học – một phương pháp tiện lợi, dễ dàng khi thực hiện tại nhà cùng thùng ủ rác Eco Bakoshi với nhiều ưu điểm nổi bật qua bài viết này nhé!
Vì sao nên ủ rác thải sinh hoạt?
Đã là rác thải thì chỉ cần phân loại rồi đem đổ đi theo từng đợt thu gom mỗi ngày hoặc chôn vùi vào đất hay đốt đi là xong, việc gì mà phải ủ cho tốn công tốn sức? Điều đó đúng, không hề sai. Tuy nhiên, sẽ luôn có những phương pháp được đưa ra để giải quyết vấn đề một cách hiệu quả và vững bền hơn. Sử dụng thùng ủ rác tại nhà là một trong số đó.
Ủ rác và chôn rác vào đất có khác biệt như thế nào
Khi vùi rác hữu cơ vào đất, sau một thời gian rác cũng sẽ hoai thành một loại phân bón cho cây trồng. Vậy việc ủ rác còn có ý nghĩa gì nữa? Cùng điểm qua những điểm khác biệt – những ưu điểm nổi bật khi ủ rác thay vì chôn vào đất nhé!
- Hạn chế việc sinh sôi của các mầm nấm gây bệnh
- Mang đến chất lượng phân bón tốt hơn
- Giúp cải tạo đất hiệu quả hơn
- Chủ động hơn và tiết kiệm chi phí phân bón
Tất cả những ưu điểm trên đều đến từ hàm lượng enzyme đậm đặc trong quá trình ủ rác. Lượng vi sinh, enzyme dồi dào từ phương pháp ủ rác sẽ giúp ức chế các loại nấm gây hại phát triển trong rác; giúp phân hủy các chất hữu cơ thành phân nhanh hơn với lượng dưỡng chất cao hơn.
Ngoài ra, ở nông thôn với các khoảng vườn rộng, việc chôn rác vào đất sẽ ít gây ra mùi khó chịu. Điều này là do phần mùi bị vùi lấp dưới đất và được khuếch tán trong không gian rộng. Tuy nhiên, với những hộ gia đình tại thành phố cùng diện tích không nhiều, việc gây ra mùi khó chịu là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, với phương pháp ủ rác bằng thùng ủ chuyên dụng, vấn đề này đã được giải quyết hoàn toàn.
Đâu là những loại rác thải sinh hoạt có thể ủ
Các chất hữu cơ có thể dùng để ủ được chia ra làm 2 loại chính: chất hữu cơ xanh và chất hữu cơ nâu.
Về cơ bản, chất hữu cơ xanh mà bạn có thể tận dụng là rau củ thừa, trái cây thừa, xác cây, cỏ, tóc, bã cà phê,… Chất hữu cơ xanh sẽ đóng vai trò cung cấp nitơ cho sự phát triển của cây trồng.
Chất hữu cơ nâu sẽ bao gồm: bìa cát-tông (xé nhỏ), giấy báo – giấy thừa ít in chữ, giấy vệ sinh, vải vụn, rơm, trà túi lọc, vỏ trứng,… Đây là những thành phần có thể cung cấp đạm carbon – một dưỡng chất không thể thiếu trong quá trình chăm sóc cây, rau.
5 lợi ích từ việc ủ rác thải sinh hoạt tại nhà
Ủ rác thải sinh hoạt hàng ngày với thùng ủ rác chuyên dụng sẽ là lựa chọn tuyệt vời cho những hộ gia đình tại thành phố, và đặc biệt thích hợp với người thích trồng cây, rau tại nhà.
Giảm thiểu rác thải sinh hoạt
Theo thống kế, có đến 50.000 tấn rác được thải ra hàng ngày trên khắp cả nước. Trong đó có đến 20% là rác thải hữu cơ từ các hộ gia đình. Đây là một khối lượng rác cực kì lớn và đang có xu hướng tăng dần.
Việc ủ rác hàng ngày tại nhà có thể giúp bạn giảm tới 80 hoặc thậm chí là 100% lượng rác thải hữu cơ hàng ngày. Điều này giúp tiết kiệm được chi phí, công đoạn xử lý rác thải, một trong những vấn đề tưởng chừng đơn giản nhưng lại đang gặp nhiều khúc mắc.
Đóng góp giúp bảo vệ môi trường, hạn chế biến đổi khí hậu
Giảm thiểu lượng rác hữu cơ thải trực tiếp ra môi trường cũng là một cách để chung tay góp phần bảo vệ hệ sinh thái xanh của trái đất.
Tuy rác hữu cơ là loại rác dễ phân hủy nhưng nếu xả thải không đúng sẽ làm ô nhiễm môi trường không khí, nước, đất, ảnh hưởng tới đời sống con người. Bởi, các chất thải hữu cơ này có thể gây hôi thối, tạp điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc,… phát triển.
Với phương pháp ủ bằng thùng ủ rác, rác hữu cơ sẽ được lên men tốt, không gây mùi, không tạo điều kiện cho nấm hại và trở thành một sản phẩm phân bón tốt cho cây trồng.
Tận dụng tối đa thực phẩm, sản phẩm thừa
Có bao giờ bạn thấy phần rau hỏng sau khi được nhặt kỹ, đem bỏ đi rất phí phạm? Hay là những phần hoa quả lỡ bị dập, bị sâu khoét ruột đành phải đem vứt? Tất cả những sản phẩm đó đều có thể được tận dụng để ủ và trở thành phân bón hữu cơ.
Ngoài ra, như đã đề cập ở trên, bạn còn có thể tận dụng rất nhiều những nguồn rác thải hữu cơ khác để ủ.
Cải thiện chất lượng đất
Sản phẩm của phương pháp ủ từ thùng ủ rác tại nhà sẽ bao gồm nước rác và phần mùn ủ.
Chất hữu cơ trong mùn ủ cải thiện đất sét nặng bằng cách liên kết các hạt đất thành dạng như cám làm cải thiện sự thoáng khí, tăng khả năng hút nước, giảm độ đóng cứng lớp đất mặt giúp cho rễ cây phát triển mạnh. Trong đất cát, chất hữu cơ được đưa vào giúp giữ nước và chất dinh dưỡng.
Tiết kiệm chi phí phân bón
Ngoài việc chất lượng đất được cải thiện, phân được ủ từ rác hữu cơ cũng đem đến nhiều dưỡng chất có lợi cho cây trồng. Cây được phát triển tự nhiên, ít phụ thuộc vào phân bón hóa học vừa tiết kiệm chi phí, vừa là một giải pháp hữu hiệu cho môi trường.
Giới thiệu thùng ủ rác Eco Bokashi
Khi mới nghe tới việc ủ rác hữu cơ tại nhà, nhiều hộ gia đình đang sinh sống tại các thành phố, các khu đô thị sẽ thấy khá e ngại trước những vấn đề như: phương pháp ủ phức tạp, khó thành công, dễ gây mất vệ sinh, dễ sinh ra mùi khó chịu,… Tuy nhiên, với thùng ủ rác chuyên dụng Eco Bokashi, mọi băn khoăn trên đều sẽ được giải quyết.
Thông tin sản phẩm
Thùng ủ rác Eco Bokashi bao gồm:
- 1 thùng ủ rác: làm từ nhựa PP chống co, có khả năng bền tới 15 năm với thiết kế tối giản, phù hợp đặt trong bếp. Thùng có dung tích tới 20.5L, chứa được rác thải sinh hoạt từ 2 – 3 tuần
- 1 tấm đè/chèn rác: Làm bằng chất liệu nhựa tương tự thùng ủ, giúp đè, nén chặt phần rác xuống
- 1 tấm chắn: Chất liệu nhựa tương tự, có các lỗ nhỏ
- 1 cốc đựng (để lấy nước rác sau khi ủ)
- 1 sách hướng dẫn sử dụng
Các sản phẩm đi kèm bao gồm:
- 1 hộp chế phẩm vi sinh Ecopro: 200 gram, có thể dùng tới trên 18 tháng. Có thể sử dụng trực tiếp khi ủ hoặc dùng để nhân nhiều cám vi sinh hơn.
- 1 chai mật rỉ đường: 200ml, sử dụng để nhân cám vi sinh cùng với Ecopro.
- 1 túi cám EM Bokashi: 0,5 kg, sử dụng trực tiếp khi ủ rác.
* Các sản phẩm đi kèm sau khi sử dụng hết có thể mua riêng lẻ.
Cơ chế hoạt động
Bokashi sử dụng vi khuẩn có lợi để làm lên men rác hữu cơ trong một thùng kín hơi. Nó sẽ làm phân hủy phế thải mà không gây thối rữa hoặc mốc.
Kết quả nhận được là một loại phân bón dạng lỏng (dung dịch Bokashi – trà Bokashi) và phân xanh dạng rắn đã lên men một phần (bán hoai).
Hướng dẫn sử dụng chi tiết
Vị trí đặt thùng ủ rác
Sử dụng men vi sinh nên việc đặt thùng ủ rác Eco Bokashi cũng cần có một số lưu ý như sau:
- Nên đặt thùng ủ ở ngay trong không gian bếp hoặc để dưới kệ bếp để tiện sử dụng và tránh được ánh sáng tự nhiên trực tiếp chiếu vào
- Nếu buộc phải đặt thùng ủ ở không gian bên ngoài thì cần đặt dưới gầm cầu thang, hay những vị trí không có nắng hoặc ánh sáng cường độ mạnh.
Thao tác tiến hành ủ rác
Trong bộ sản phẩm đi kèm với thùng ủ, bạn sử dụng túi cám EM Bokashi (0,5 kg) trước, vì loại men này đã được hoạt hóa nên hạn sử dụng ngắn. Sau khi đã sử dụng hết túi cám này, bạn có thể dùng sang chế phẩm vi sinh Ecopro hoặc dùng cám đã được nhân giống vi sinh (được hướng dẫn ở phần sau của bài viết).
Các thao tác ủ rác được thực hiện như sau:
- Lần đầu cho rác, rắc 1 lớp mỏng cám EM Bokashi (khoảng 1 – 2 thìa cà phê) lên trên vỉ chắn rác (có lỗ).
- Thái nhỏ rác hữu cơ (đối với các loại rau củ, các loại rác nhỏ khác không cần qua cắt, thái) thả vào thùng.
- Cứ 1 lớp rác dày từ 3-4 cm thì rắc 1 lớp vi sinh (khoảng 1 thìa cà phê) đều lên rác
- Sau khi cho toàn bộ rác đã có vào, dùng nắp nén rác ấn xuống rồi đậy kín nắp thùng.
Chú ý: Rác sinh hoạt có thể cho hàng ngày, tuy nhiên vẫn nên hạn chế số lần mở nắp thùng để tạo điều kiện ủ yếm khí tốt nhất.
Ngoài ra, bạn có thể dùng nước vo gạo chắt (để lắng, chắt lấy 1 bát con phần nước đậm đặc nhất), cho 2 thìa men vi sinh Ecopro hoặc cám EM Bokashi, đảo đều, sau đó tưới đều lên rác. Việc này sẽ giúp cho rác nhanh phân hủy hơn và thu được nhiều nước rác hơn.
Tham khảo video hướng dẫn chi tiết: Giới thiệu thùng ủ rác hữu cơ Eco Bokashi (youtube.com)
Kết quả của quá trình ủ rác
Sản phẩm sau khi ủ rác sẽ bao gồm nước rác và phân xanh.
Nước rác: Thường sau khoảng 7 – 10 ngày sẽ có nước rác dưới thùng, mở vòi và hứng cốc để thu lấy phần nước này. Lưu ý khóa chặt vòi sau khi thu xong. Sau đó, cứ từ 3 – 5 ngày thì thu nước rác 1 lần, nên thu đến khi hết nước.
Nước rác sau khi thi có thể để vào chai nhựa có nắp, để dùng dần. Có 2 cách sử dụng nước rác như sau:
- Pha nước rác với tối thiểu 50 lần nước lọc tưới cho cây, cho rau.
- Dùng nước rác (không pha) đổ vào cống, bồn cầu để làm sạch.
Nếu muốn thu nhiều nước rác hơn, hãy để rác trong thùng lâu hơn. Đồng thời, mỗi lần cho rác nên dùng tay ấn nắp nén rác xuống để vắt nước rác.
Phân xanh: Sau 2 – 3 tuần, rác cơ bản đã lên men xong (có mùi chua). Rác sau khi lên men nhìn bên ngoài vẫn tươi, nhưng đã mềm hơn ban đầu, đây chính là phần phân xanh chúng ta thu được.
Tiến hành vùi rác vào đất hoặc vùi vào chậu cây (cách gốc cây để tránh xót cây). Sau 2 tuần, phần rác này sẽ hoai hẳn thành phân, trở thành lượng dinh dưỡng cho cây hấp thụ.
Với gia đình sống ở chung cư, có thể đặt 1 thùng xốp hoặc chậu nhựa chứa khoảng 10kg đất ngoài ban công để vùi phân xanh vào đó sau mỗi lần thu. Đặc trưng của phân xanh này là tiêu hủy rất nhanh, có thể giảm tới 90% thể tích sau 2 tuần, không lo sẽ bị đầy thùng. Dùng đất giàu dinh dưỡng đó bón cho cây (sau vùi 2 tuần) rất tốt. Ngoài ra, cũng có thể kết hợp để nuôi trùn, trùn sẽ giúp tiêu biến hàng chục kg phân xanh thành 1 – 2 kg phân trùn.
Làm cám ủ vi sinh từ Chế phẩm vi sinh Ecopro
Đây là cách nhân vi sinh để có lượng nhiều vi sinh hơn, cám EM Bokashi được gửi kèm theo thùng ủ rác chính là sản phẩm được hoạt hóa từ Chế phẩm vi sinh Ecopro.
Nguyên liệu:
- 0.6 – 1kg cám gạo hoặc ngô tùy lượng sử dụng.
- 30 – 40 ml rỉ mật
- 180 – 250ml ml nước sạch
- 10 gram Ecopro
Tiến hành:
- Cho hỗn hợp nguyên liệu trên vào chậu sạch, trộn thật đều.
- Cho hỗn hợp đã trộn vào 1 cái lọ có nắp vặn kín.
- Để lọ nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp khoảng 4 – 7 ngày, cám có mùi thơm là sử dụng được.
* Hạn sử dụng: khoảng 4 – 6 tuần. Lưu ý có thể trộn ½ kg cám để dùng tránh lãng phí.
Tổng kết
Sử dụng thùng ủ Eco Bokashi cùng phương pháp ủ bằng cám vi sinh sẽ giúp các gia đình, đặc biệt là các gia đình sống tại thành phố có thể xử lý một lượng lớn rác thải sinh hoạt một các đơn giản, dễ dàng, tiết kiệm, rất vệ sinh và có nhiều yếu tố giúp bảo vệ môi trường.
Sản phẩm thùng ủ rác Eco Bokashi có nhiều ưu điểm đặc biệt được thiết kế để sử dụng trong gia đình. Cùng tham khảo thêm: Các ưu điểm đặc biệt của thùng ủ rác Eco Bokashi và giải đáp những câu hỏi thường gặp khi ủ rác hữu cơ.